Wydawca treści Wydawca treści

OCHRONA LASU

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu.

Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);

  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);

  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Zadania Nadleśnictwa Gryfice w zakresie ochrony lasu, mające na celu przeciwdziałanie powstawaniu szkód oraz walkę ze szkodnikami chorobami występującymi w lasach to między innymi:

  • prowadzenie ciągłego monitoringu stanu zdrowotnego lasu;

  • dokonywanie okresowej oceny zagrożeń ze strony szkodników;

  • zwalczanie szkodników w razie stwierdzenia zagrożenia stabilności lasu przez ich nadmierną   liczebność;

  • zabezpieczanie w szkółce sadzonek sosny przed grzybami pasożytniczymi;

  • właściwe wykonywanie wszystkich zabiegów gospodarczych, co ma wpływ na zwiększenie odporności lasu na działanie czynników chorobotwórczych;

  • nadzór nad prowadzeniem racjonalnej gospodarki łowieckiej celem ograniczenia szkód w drzewostanach od zwierzyny płowej (sarna, jeleń);

  • zachowanie naturalnych ekosystemów leśnych;

  • ograniczenie zabiegów chemicznych tylko do sytuacji koniecznych;

  • preferowanie naturalnego odnowienia lasu;

  • ograniczenie szkód wyrządzanych przez czynniki przyrody nieożywionej (śnieg, przymrozki, susze, cyklicznie powtarzające się huraganowe wiatry).

 

Lasy na gruntach porolnych, głównie w II i III klasie wieku  ( a więc liczące 21 – 60 lat), stanowią 24 % powierzchni leśnej Nadleśnictwa Gryfice. Zróżnicowany układ siedlisk, z przewagą tych żyznych, ogranicza w pewnym stopniu zagrożenie drzewostanów od szkodliwych owadów i pasożytniczych grzybów.

W ostatnich latach obserwuje się zahamowanie procesu zamierania wierzchołków drzew w drzewostanach bukowych. Nasiliło się natomiast zamieranie drzewostanów jesionowych we wszystkich fezach rozwojowych.

Huraganowe wiatry występujące cyklicznie w okresie jesienno – zimowym i wiosną powodują poważne straty w drzewostanach.

Atrakcyjne położenie Nadleśnictwa wiąże się ze wzmożonym ruchem turystycznym w lasach pasa nadmorskiego. Ruch ten powoduje niszczenie runa leśnego, co prowadzić może do zachwiania stabilności ekosystemów leśnych. Dodatkowym problemem wiążącym się z penetracją lasów jest ich intensywne zaśmiecanie.

 

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

Pożar – niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nie przeznaczonym.

Do zaistnienia pożaru konieczne jest jednoczesne wystąpienie trzech czynników:

  • materiału palnego;
  • tlenu (utleniacza);
  • bodźca energetycznego zdolnego zainicjować proces spalania.

Jedynym „bodźcem energetycznym" zdolnym do wywołaniu pożaru niezależnym od człowieka są wyładowania atmosferyczne. W naszej szerokości geograficznej pożary nimi spowodowane stanowią znikomy procent ogólnej ich liczby. Przytłaczająca większość pożarów powodowana jest, niestety, bezpośrednią  (wypalanie łąk i nieużytków, umyślne i nieumyślne podpalenia lasu) i  pośrednią działalnością człowieka (związaną z wadliwym działaniem maszyn i urządzeń, np. iskrzenie z rur wydechowych samochodów, zerwanie linii energetycznych itp.)

Zagrożenie pożarowe – istnienie takich warunków, w których możliwe jest powstawanie kontrolowanego procesu spalania, wymagającego zorganizowanego działania celem jego zlikwidowania.

Duży udział siedlisk żyznych w ogólnej powierzchni gruntów leśnych Nadleśnictwa Gryfice sprawia, że tutejsze lasy, zaliczone zostały do trzeciej strefy zagrożenia. Jednocześnie duże rozdrobnienie kompleksów leśnych i ich położenie pośród  wypalanych wiosną i jesienią pól i nieużytków poważnie to zagrożenie zwiększa.

Specyfiką Nadleśnictwa Gryfice jest atrakcyjne położenie, wiążące się ze wzmożonym ruchem turystycznym. Ruch ten przyczynia się do występowania czynników mogących stać się przyczyną pożaru, np.:

  • ruch pojazdów po drogach biegnących przez kompleksy leśne;
  • intensywna penetracja obszarów leśnych związana z turystyką i zbiorem płodów runa leśnego.

Zwiększone zagrożenie pożarowe występuje na terenie Nadleśnictwa sezonowo, w trzech okresach:

  • wiosną   ( przy dużej ilości suchych traw oraz w związku z wypalaniem łąk i nieużytków);
  • latem     (przy niskiej wilgotności ściółki i intensywnej penetracji lasów);
  • jesienią  ( w związku z wypalaniem słomy na polach).

W ostatnich latach istotnie zmniejszyła się powierzchnia pożarów na terenie Nadleśnictwa Gryfice. Przyczyniły się do tego następujące działania Nadleśnictwa:

  • remontowanie dróg leśnych umożliwiające dojazd ciężkiego sprzętu gaśniczego do większości kompleksów leśnych;
  • wykorzystanie systemu obserwacji obszarów leśnych na bazie telewizji przemysłowej (kamera zlokalizowana na 40 metrowym maszcie przy leśniczówce Rybokarty);
  • wykorzystanie systemu łączności radiowej pozwalającego na szybkie przekazywanie informacji o zagrożeniu zarówno do punktu alarmowego w nadleśnictwie, jak i do dyżurnego w komendzie Państwowej Straży Pożarnej w Gryficach lub Kamieniu Pomorskim;
  • wyposażenie leśniczych w telefony komórkowe ułatwiające szybkie alarmowanie o pożarach;
  • wyposażenie Nadleśnictwa (ze środków Unii Europejskiej) w lekki samochód patrolowo-gaśniczy umożliwiający szybkie dotarcie na miejsce pożaru, oraz natychmiastowe rozpoczęcie akcji gaśniczej.
System łączności i obserwacji lasu działający na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie umożliwia Nadleśnictwu Gryfice współpracę z innymi nadleśnictwami w zakresie monitorowania zagrożenia pożarowego i zwalczania pożarów.

 

Przeczytaj więcej o ochronie lasu